Aydın halkı eğlencenin, şenliklerin, hoş zamanların tadını çıkarmayı bilen bir tarihe sahiptir. Günümüze kadar uzanan kalıntılar ve eserler bunları kanıtlar niteliktedir. Beşparmak dağlarında asırlar önce yaşayan insanlar, şenliklerin, törenlerin ve mutlulukların resmini kayalara çizmişlerdir. 16. yüzyılda Aydın’ı ziyaret eden Evliya Çelebi, Aydın halkını ‘keyiflerine düşkün, şenliği seven, mutlu insanlar’ olarak tasvir etmiştir.
Aydınlılar ve Aydın dışından gelen misafirler, her yıl düzenlenen bu renkli festivallerde buluşmanın heyecanını yaşamaktadırlar. Aydın’ın zengin kültürel mirası, bu etkinlikler ile gelecek nesillere aktarılmaya devam etmektedir. Özellikle geleneksel müzik ve dans gösterileriyle renklenen festivaller, katılımcılara unutulmaz anlar yaşatıyor.
İşte Aydın’ın zengin kültüründen beslenen 15 festival1- Keşkek FestivaliDedebağ, Karacasu
Keşkek, Aydın mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir ve UNESCO’nun “somut olmayan kültürel miras” listesinde haklı bir yer edinmiştir. Festivale hazırlıklar genellikle geceden başlar ve sabahın erken saatlerinde yöre halkı seferber olur. Dev kazanlarda pişirilen keşkek, kokusuyla tüm çevreyi sarmalar.
Her yıl, Türkiye’nin dört bir yanından insanlar bu muazzam etkinliğe katılmak için akın ederler. Kazanların etrafında toplanarak keşkek ikram edilir, sohbetler edilir ve dostluklar pekiştirilir. 2023 yılı itibariyle 741.’si düzenlenen keşkek hayrı, geçmişiyle gurur duyulan ve gelecek nesillere aktarılmak istenen kıymetli bir etkinliktir.
2- Deve Güreşi FestivaliDevecilik, Aydın kültüründe önemli bir yere sahiptir. Bir çok ilçemizde her yıl düzenlenen bu festivale yöre halkından ve çevre illerden yoğun ilgi gösterilmektedir. Davul-zurnanın eşlik ettiği bu festivallerde, develer rakipleri ile güreşir. Kazanan deve sahipleri para ve çeşitli hediyeler ile ödüllendirilir. Güreşten bir gün önce ‘Halı Gecesi’ adı verilen etkinlikler gecesi düzenlenir.
3- Yılan Balığı FestivaliSerçin, Söke
Bafa Gölü kıyısında bulunan Serçin Mahallesi, farklı bir lezzete sahip olan Yılan Balığını tanıtmak için düzenlenir. Her yıl Mart ayında düzenlenen bu festival, Yılan Balığının Bafa Gölü’nden başlayıp Sargasso Denizine kadar uzanan 6 bin kilometrelik yolculuğuna dikkat çekiyor. Festivale katılan misafirlere ızgara Yılan Balığı ikram edilerek bu lezzetin tanıtımı yapılıyor.
4- Giritliler FestivaliKuşadası, Söke
Bahar aylarında Kuşadası ve Söke’de yapılan Giritliler festivali, Girit kültürünü yaşatmak, zengin gastronomik mirasını tanıtmak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla düzenlenmektedir. Girit’in eşsiz yöresel lezzetlerinin tadına bakabileceğiniz festivalde; eğlenceli atölye etkinlikleri, Girit’e özgü müzikler, ilgi çekici söyleşiler, etkileyici fotoğraf sergileri, enerjik dans gösterileri ve unutulmaz konserler sergileniyor.
5- Kültür ve Sanat Şenliği Taze İncir FestivaliBuharkent
Ülkemizin en kaliteli ve lezzetli incirleri Aydın’da yetişiyor. Buharkent’te her yıl düzenlenen bu festival incir üretimini desteklemek ve adını tüm dünyaya duyurmak amacıyla düzenleniyor. Çeşitli etkinlikler ve incir dağıtımı yapılan festivale yoğun ilgi gösterilmektedir.
6- Didim VeganfestTürkiye’nin ilk vegan festivali, Aydın’ın tescillenmiş temiz havasıyla ünlü Didim ilçesinde düzenlenmektedir. Bu etkinlik, vegan ve vejetaryen beslenme prensiplerine odaklanan, özel bir vegan köyünün oluşturulduğu benzersiz bir organizasyondur.
Dünya genelindeki diğer vegan festivallerinden ayrılan bu etkinlik, özellikle endüstriyel vegan ürünlerin değil, daha çok yerel lezzetlerin ön plana çıktığı bir atmosfere sahiptir. Bu festival, sadece sağlıklı beslenmeye odaklanmakla kalmaz, aynı zamanda yerel kültürün ve lezzetlerin önemini vurgular.
7- Antep Fıstığı FestivaliHacıköseler, Yenipazar
Yenipazar ilçemizde 50-60 bin Antep fıstığı ağacı bulunmakta ve bu değerli ürün diğer illere gönderilmektedir. Aydın’ın verimli topraklarından gelen bu armağan, Antep Fıstığı’na hak ettiği değeri vermek amacıyla düzenlenen bir festivalle kutlanır.
Yenipazar’ın köylerinden ve çevre ilçelerden birçok vatandaş, festivale katılmak için bir araya gelir. Festival boyunca, yetiştirilen Antep fıstıkları katılımcılara dağıtılarak çeşitli eğlenceler düzenlenir.
8- Malgaç Köprüsü Kuvay-i Milliye Direnişi Anma GünüSultanhisar
24 yıldır düzenlenen anma programı, milli mücadeleye katılmış Yörük Ali Efe ve arkadaşlarının düşmanlara karşı yaptığı ilk baskını anmak ve gelecek nesillere aktarmak için düzenlenir.
9- Pide ve Gastronomi FestivaliYenipazar
Yenipazar Pidesi ülkemizde meşhur bir lezzettir. Çeşit çeşit pidelerin sunulduğu ve yöresel ürün pazarlarının kurulduğu festival, bu lezzeti tanıtmak amacıyla düzenlenmektedir.
10- Nysa Çilek FestivaliAtça, Sultanhisar
50 yıldır düzenlenen bu festival, yerli misafirlerin yanı sıra 13 farklı ülkeden de misafirler katılmaktadır. 3 gün süren festivalde hem Nysa Antik Kenti’nin hem de bölgede yetişen lezzetli çileklerin tanıtımı yapılmaktadır. Festival halk oyunları, sergiler, panayırlar ve güzellik yarışmaları gibi bir çok etkinlikler yapılmaktadır.
11- Çam Fıstığı FestivaliKoçarlı
Çam Fıstığı ile ünlü Koçarlı’da her yıl Mayıs ayında yapılan bu festival üç gün sürmektedir. Yöre halkı ve misafirler, çam ağaçlarının bulunduğu Yığıntaş piknik alanında piknik yaparlar. Halk oyunları, şehir turu, konserler ile etkinliklerle devam eder.
12- Alinda Kültür Sanat ve Turizm FestivaliKarpuzlu
Alinda Antik Kenti’nin ve bölgenin tanıtımını yapmak amacıyla düzenlenir. Çeşitli etkinlikler ve panayırlar ile yöre halkının desteklenmesi amaçlanır.
13- Uluslarası Tarım, İncir ve Kültür FestivaliGermencik
Konserler, yarışmalar ve halk dansları etkinliklerinin yapıldığı bu festival, dünyanın en iyi incirinin tanıtımı yapılmaktadır.
14- Gençlik FestivaliDavutlar, Kuşadası
Her yıl yaz aylarında gerçekleştirilen ve ülkemizde merakla beklenen bir festivaldir. Festival boyunca ünlü sanatçıların yer aldığı festivale aylar öncesinden bilet alınmaktadır. Müzik dolu geçen bu festivale katılım oldukça yoğundur.
15- Yörük ŞenliğiYenipazar
Aydın’ın yörüklük kültürünü yaşatmak için düzenlenen Yörük Şenliği, her yıl Mayıs ayının ilk Pazar günü gerçekleştirilmektedir. Konserler ve halk oyunları ile şenlenen festivale, Aydın’ın tüm ilçelerinden yoğun ilgi gösterilmektedir. Festivale katılan misafirlere, keşkek ve pilav dağıtımı yapılır ve yörük kültürünü simgeleyen bir çok el işi sergilenir.